بررسی برخی از ویژگی های اکولوژیکی درختچه پرند (pteropyrum aucheri) و قابلیت آن در احیای مناطق خشک در استان اصفهان

یکی از روش های مناسب جهت احیاء مناطق خشک و بیابانی شناسایی پتانسیل بالقوه این مناطق است تا با در نظر گرفتن استعدادهای بالقوه بتوان گونه های مناسب جهت احیاء در آن مناطق را معرفی نمود. جوامع گیاهی بومی بخشی از یک اکوسیستم پایدار منطقه محسوب می شوند. یکی از گونه های بومی مراتع کشور، گونه pteropyrum aucheri است. این درختچه کوچک در مناطق خشک و نیمه خشک کشور می روید. با توجه به این که تقریبا هیچ پژوهشی درباره آت اکولوژی گونه پرند در استان اصفهان صورت نگرفته است، تحقیق حاضر ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر شامل سه بخش است: 1- آزمایشات جوانه زنی، 2- مطالعه رویشگاه پرند، 3-مطالعات فنولوژی. در مطالعات جوانه زنی آزمایشات زیر انجام شد: 1-آزمایش شکستن خواب بذور پرند، در این آزمایش 16 تیمار برای شکستن خواب پرند اعمال شد و در نهایت روش مناسب برای شکستن خواب پرند مشخص شد، 2- آزمایش تعیین مقاومت به خشکی در هنگام جوانه زنی بذرها، در این آزمایش تاثیر سطوح مختلف خشکی، اثر دو جمعیت بذری و اثر متقابل خشکی و دو جمعیت برصفات جوانه زنی بذور پرند بررسی شد، 3-آزمایش بررسی اثرات تنش شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه پرند، که در این آزمایش اثر 10 سطح شوری بر جوانه زنی بذور پرند بررسی شد، 4-آزمایش تاثیر سن بذر بر جوانه زنی بذر پرند، 4-کشت بذور در سینی های کشت. مطالعه رویشگاه با ایجاد شبکه ای به روش سیستماتیک تصادفی، در رویشگاه آن در کوه سید محمد واقع در دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. مطالعات فنولوژی با ثبت داده ها به مدت یکسال انجام شد و درنهایت نتایجبه صورت کمی و توصیفی نشان داده شد. نتایج آزمایشات جوانه زنی نشان داد که الف)بذور پرند دارای خواب شیمیایی(بازدارندگی) است وبا قرار دادن بذور به مدت 48 ساعت در جریان آب، خواب بذر شکسته می شود، ب) بذوری با سن یکسال درصد جوانه زنی بیشتری نسبت به بذور نارس و تازه چیده شده دارند، ج) بذور پرند تا ec برابر با 9 دسی زیمنس بر متر نیز می توانند جوانه زنی کنند ولی شوری باعث کاهش درصد و سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه و ریشه چه و کاهش ضریب آلومتری می شود.، د)بذور پرند تا خشکی 6- بار نیز توانایی جوانه زنی دارند، ولی خشکی باعث کاهش درصد و سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه و ریشه چه و کاهش ضریب آلومتری می شود. ه) می توان برای کشت پرند در گلدان از ترکیب خاک+کود+شن به نسبت1:1:1 استفاده کرد، نهال های جوان پرند در ابتدای رشد به نوسانات دمایی در روز و شب احتیاج دارند و در این شرایط بذور پرند بهتر جوانه زدند و استقرار آنها موفق بود. نتایج مطالعات فنولوژیک نشان داد که بهترین زمان جمع آوری بذر مهرماه است، زیرا هرچه به پاییز نزدیکتر می شویم به علت خشکی هوا و بادهای پاییزی و سبک بودن بذر، بذرها ریزش بسیار زیادی دارند و توسط باد پراکنده می شوند، بنابراین بهتر است بذرها تا مهرماه جمع آوری شوند. همچنین در اواخر پاییز و اوایل زمستان به علت بارندگی بذرها خیس شده و احتمال ابتلای آنها به قارچ ها و یا از دست دادن قوه نامیه بالا می رود. نتایج حاصل از مطالعات رویشگاه نشان داد که حضور و عدم حضور پرند از بین پارامترهای فیزیوگرافی با وجود و عدم وجود آبراهه در پلات رابطه معنی دار داشت، از بین پارامترهای خاک حضور و عدم حضور پرند با درصد شن و ph رابطه معنی دار دارد. میانگین سطح تاج پوشش از بین پارامترهای خاک با ec، درصد رس و درصد شن رابطه معنادار دارد، رابطه میانگین تاج پوشش با ec غیر مستقیم است، با افزایش ec میانگین سطح تاج پوشش کاهش پیدا می کند، رابطه میانگین سطح تاج پوشش با درصد رس نیز به این شکل است که افزایش درصد رس باعث کاهش میانگین سطح تاج پوشش می شود، رابطه میانگین سطح تاج پوشش با میزان درصد شن رابطه مستقیم است با افزایش درصد شن میانگین سطح تاج پوشش نیز افزایش پیدا می کند.